เพื่อให้วิเคราะห์ปัญหาวางแผนการรักษาได้อย่างแม่นยำ และเกิดประสิทธิภาพสูงสุดกับคนไข้ ทันตแพทย์ต้องดูผลการ X-ray ซึ่งถือว่าเครื่องมือสำคัญที่เเสดงผลในส่วนที่ไม่สามารถมองเห็นได้จากภายนอก ภาพรังสีที่สามารถบอกลักษณะของฟัน กระดูกขากรรไกร กะโหลกศรีษะ และใบหน้าที่จะนำมาวิเคราะห์ได้อย่างละเอียด
เอ็กซเรย์ฟัน คือ
เอ็กซเรย์ฟัน คือ การใช้รังสี X-ray ถ่ายภาพช่องปาก ฟัน ซึ่งเป็นขั้นตอนที่จำเป็นในการวางแผนดูแลสุขภาพช่องปากอย่างเหมาะสม เนื่องจากจะทำให้ทราบข้อมูลเกี่ยวกับฟันของคนไข้โดยละเอียด มากกว่าการมองเห็นจากตาเปล่าเพียงอย่างเดียว
แต่ทั้งนี้การมาพบทันตแพทย์เพื่อตรวจฟันตามนัดก็ไม่จำเป็นต้องทำการ X-ray ฟันทุกครั้ง ขึ้นอยู่กับการพิจารณาของทันตแพทย์ผู้ให้การรักษาว่าสมควรหรือไม่ โดยจะพิจารณาจากการตรวจช่องปาก การซักประวัติภาพรังสีที่เคยมี การประเมินความเสี่ยงต่อการเกิดฟันผุ (Caries risk assessment) และสภาวะสุขภาพช่องปากและร่างกาย
ทำไมถึงต้องทำการเอ็กซ์เรย์ฟัน
จุดประสงค์ของการ X-ray ฟันก็เพื่อดูแลรักษาสุขภาพช่องปากเพื่อป้องกันโรค เพราะช่วยให้ทันตแพทย์มองเห็นปัญหาที่เกิดกับฟันได้อย่างชัดเจน เช่น ความเสียหายของกระดูก ฟันผุ ฟันบาดเจ็บ ที่สำคัญการ X-ray ฟันยังเป็นเครื่องมือที่มีประโยชน์ต่อการวางแผนการรักษาเป็นอย่างมาก
ขั้นตอนการเอ็กซ์เรย์ฟัน
การ X-ray ฟันส่วนใหญ่จะทำในคลินิกทันตกรรม โดยทันตแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ และมีใบอนุญาตอย่างถูกต้อง โดยคนไข้จะต้องสวมเสื้อคลุมตะกั่วหนัก ๆ เพื่อป้องกันร่างกายจากรังสี จากนั้นผู้เชี่ยวชาญจะสอดเครื่องมือพลาสติกเข้าไปในช่องปาก
โดยให้คุณกัดเครื่องมือไว้ เพื่อให้ฟิล์มเอ็กซเรย์อยู่ในตำแหน่งที่ต้องการ เจ้าหน้าที่จะถ่ายภาพX-ray ในบริเวณที่กำหนด โดยจะถ่ายภาพซ้ำไปเรื่อย ๆ จนกว่าจะได้ภาพทั่วช่องปาก
การเอ็กซ์เรย์ฟันเพื่อการรักษามีรูปแบบไหนบ้าง
การ X-ray ฟันมีหลายรูปแบบด้วยกัน ซึ่งทันตแพทย์จะเลือกโดยพิจารณาจากประเภทการรักษาของผู้ป่วย เช่น
- การเอ็กซเรย์ฟันเพื่อถอนหรือผ่าฟันคุด เพื่อศึกษารายละเอียดของฟัน เช่น ความโค้งงอของรากฟัน ขนาดของรอยผุที่ส่งผลให้ฟันแตกหักง่ายระหว่างถอน ลักษณะและตำแหน่งของฟันคุดว่าใกล้กับกายวิภาคที่สำคัญหรือไม่ และภาพรังสียังใช้ในการติดตามผลการถอนฟันในกรณีที่เกิดปัญหา หรือภาวะแทรกซ้อนหลังถอนฟัน
- การเอ็กซเรย์เพื่อดูรอยผุของฟันด้านประชิด ซึ่งเป็นบริเวณที่ตรวจพบได้ยาก โดยเฉพาะรอยผุที่มีขนาดเล็กหรือรอยผุซ้ำใต้ขอบวัสดุ
- การเอ็กซเรย์ฟันเพื่อรักษารากฟัน โดยทันตแพทย์ผู้ทำการรักษาจะนำภาพรังสีไปใช้ประเมินว่าฟันซี่นั้นสมควรได้รับการรักษาคลองรากฟันหรือไม่ และนำไปวางแผนการรักษาฟันซี่นั้นด้วย ซึ่งในขั้นตอนการรักษาคลองรากฟัน คนไข้จะได้รับการเอ็กซเรย์ฟันซี่เดิมหลายครั้ง เช่น ขั้นตอนการประเมินความยาวรากฟัน การลองแท่งวัสดุสำหรับการอุดคลองรากฟัน ซึ่งเป็นขั้นตอนที่ต้องให้ความละเอียดแม่นยำ รวมถึงการทำรากเทียม
- การเอ็กซเรย์ฟันเพื่อการรักษาโรคปริทันต์อักเสบ ซึ่งในระยะแรกจะไม่เห็นการเปลี่ยนแปลงในภาพรังสี แต่เมื่อโรคลุกลามจนกลายเป็นโรคปริทันต์อักเสบ จะพบร่องลึกปริทันต์และการละลายของกระดูกที่หุ้มรอบรากฟัน ภาพรังสีจึงมีประโยชน์ในการประเมินความรุนแรงของโรค การทำลายกระดูกในลักษณะต่าง ๆ รวมถึงใช้ในการติดตามผลการรักษา
- การเอ็กซเรย์ฟันเพื่อจัดฟัน งานทันตกรรมจัดฟันนั้น ต้องรวบรวมข้อมูลทั้งจากการตรวจภายในช่องปาก และภายนอกช่องปากแบบจำลองฟัน และภาพรังสีเพื่อประกอบการวินิจฉัย และวางแผนการรักษา โดยภาพรังสีจะสามารถบอกลักษณะของฟัน กระดูกขากรรไกร กะโหลกศรีษะและใบหน้า ที่จะนำมาวิเคราะห์หาความสัมพันธ์ของส่วนต่าง ๆ ได้อย่างละเอียด
เอ็กซเรย์ฟันอันตรายมั้ย
การเอ็กซเรย์ฟัน จะใช้รังสีเอ็กซ์ (X-ray) ซึ่งเป็นรังสีที่ใช้กับการเอ็กซเรย์ทางการแพทย์ แต่จะใช้ปริมาณรังสีค่อนข้างน้อยมาก โดยเฉพาะเมื่อเทียบกับปริมาณรังสีที่ใช้ในการเอ็กซเรย์เพื่อวินิจฉัยทางการแพทย์ จึงมีความปลอดภัยสูง อย่างไรก็ตามควรเอ็กซเรย์ฟันตามที่ทันตแพทย์วินิจฉัยว่าสมควรเท่านั้น และคนไข้ควรได้รับการสวมเสื้อและปลอกคอกันรังสีทุกครั้ง
เตรียมตัวเอ็กซเรย์ฟันอย่างไร
- การเอ็กซเรย์ในช่องปาก คนไข้ผู้รับการเอ็กซเรย์ฟันจะต้องถอดโลหะบริเวณใบหน้าและภายในช่องปาก เช่น แว่นตา เครื่องมือที่ถอดได้ในช่องปาก ไม่ว่าจะ ฟันเทียมถอดได้ เครื่องมือจัดฟัน เครื่องมือคงสภาพฟัน เป็นต้น
- การเอ็กซเรย์นอกช่องปาก คนไข้ต้องถอดสร้อยคอ ต่างหู และกิ๊บติดผมออก เพื่อไม่ให้มีอะไรมาบดบังลักษณะกระดูกและฟัน
ขณะทำการเอ็กซเรย์ทั้งในช่องปาก และนอกช่องปาก คนไข้จะต้องนิ่งที่สุดจนกว่าเสียงสัญญาณของเครื่องเอ็กซเรย์จะหยุด
เอ็กซเรย์ฟันแบบดิจิตอล เป็นอย่างไร
การเอ็กซเรย์ฟันด้วยวิธีดิจิตอลจะทำให้ท้นตแพทย์ผู้รักษาสามารถมองเห็นภาพได้ทันที ชัดเจนกว่า มีขนาดใหญ่กว่าภาพจากรังสีเอ็กซ์ทั่วไป ทำให้ผลการวินิจฉัยดี รวดเร็วและแม่นยำขึ้น
ข้อดีของการใช้เอ็กซเรย์ฟันระบบดิจิตอล
- สามารถมองเห็นภาพที่ทำการเอ็กซเรย์ได้ทันที
- ภาพที่ได้มีขนาดที่ใหญ่กว่า มีความชัดเจนมากกว่าภาพรังสีเอ็กซ์ทั่วไป ส่งผลให้การวินิจฉัยดีขึ้น และรวดเร็วขึ้น
- สามารถบันทึกเป็นไฟล์ดิจิตอลได้ ทำให้ง่ายและสะดวกต่อการติดตาม ส่งต่อภาพให้กับคนไข้ หรือทันตแพทย์ท่านอื่น ๆ
- ใช้ปริมาณรังสีเอ็กซ์น้อยกว่าระบบฟิล์มล้างน้ำยา
- ไม่มีสารเคมีดีต่อสภาพแวดล้อม เพราะไม่มีการใช้สารเคมีที่เป็นพิษในการล้างฟิล์ม เช่นในระบบฟิล์มธรรมดา
เอ็กซเรย์ฟันเจ็บไหม?
ในการเอ็กซเรย์ฟันคนไข้จะได้รับการถ่ายภาพแบบซ้ำไปเรื่อย ๆ จนทั่วช่องปาก ซึ่งจะไม่ทำให้รู้สึกเจ็บเลย
care dental clinic
Secondary phone: +66-2211-8903
Email: support@caredental.clinic
Monday | 10:00 - 20:00 |
Tuesday | 10:00 - 20:00 |
Wednesday | 10:00 - 20:00 |
Thursday | 10:00 - 20:00 |
Friday | 10:00 - 20:00 |
Saturday | 10:00 - 20:00 |
Sunday | Closed |